در گفت و گو با مدیر حوزه علمیه خوزستان مطرح شد؛
اقدامات جهادی طلاب و مبارزه با فرقه های انحرافی|توفیق درمباحث علمی و پژوهشی
مدیر حوزه علمیه خوزستان گفت: حوزه علمیه استان از لحاظ آموزش، پژوهش و فعالیت‌های تبلیغی بسیار حائز اهمیت و از طرح‌های متعدد آن الگو گرفته می‌شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اهواز، خوزستان از آنجا که دروازه ورود تشیع است همواره سرزمینی عالم پرور بوده و وجود علمای برجسته از شاخصه‌های آن است. به برکت وجود چنین علمایی به ویژه علمای حاضر، شاهد تربیت طلابی هستیم که در عرصه‌های مختلف موفقیت‌های گوناگونی بدست آورده اند؛ بدین منظور و جهت تشریح بیشتر آخرین فعالیت‌های حوزه علمیه خوزستان به گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین مسعود بهرام پور، مدیر حوزه علمیه خوزستان پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
رسا ـ به عنوان سوال نخست، بفرمایید که حوزه علمیه خوزستان در مقایسه با سایر حوزه‌های علمیه کشور در چه جایگاهی قرار دارد؟
حوزه علمیه استان از حوزه‌های مورد توجه در بین مسؤولان مرکز مدیریت و کوکبی است از کواکب حوزه‌های علمیه کشور که درخشش خاص خود را دارد و از لحاظ رتبه بندی در بین ۵ رتبه اول کشوری جای دارد، اما از لحاظ آموزش، پژوهش و فعالیت‌های تبلیغی از حوزه‌های بسیار حائز اهمیت در کشور است و از طرح‌های متعدد آن از جمله در فعالیت‌های تبلیغی الگو گرفته و به صورت گسترده در سطح کشور استفاده می‌شود.
رسا ـ با توجه به اینکه خوزستان از استان‌های الگو در عرصه تبلیغ است، توضیحات و نمونه‌هایی از آن بفرمایید؟
حوزه علمیه استان پیشقدم در برقراری ارتباط با آموزش و پرورش است. از ۱۵ سال پیش فعالیت هایمان را در مدارس آغاز و امروزه ارتباط تنگاتنگی با آنها داریم تا آنجا که در کشور طرح مدارس امین با الگوگیری از حوزه‌های استان شکل گرفت. سال گذشته وزیر آموزش و پرورش در دیدار با آیت الله موسوی جزایری درخواست کرد تا افزون بر مدارسی که تحت پوشش حوزه هستند، ۷۰ مدرسه دیگر در سطح استان را براساس یک توافق نامه به حوزه علمیه واگذار شوند، اما با توجه به وجود مشکلاتی هنوز این مسأله انجام نشده است. نمونه دیگر از ارتباط تنگاتنگ حوزه و آموزش و پرورش در خوزستان طرح معراج بود که در حقیقت این طرح آغاز فعالیت حوزه با آموزش و پرورش بود. این طرح را تحت اشراف آیت الله موسوی جزایری برنامه ریزی کردیم و ۴۰۰ مدرسه در اهواز را پوشش دادیم. اکنون هم پیشرفت کار به گونه‌ای بوده که آموزش و پرورش تفاهم نامه‌ای با حوزه در حال انعقاد دارد که بخشی از پردیس فرهنگیان را هم در اختیار حوزه قرار دهد که با این واگذاری آن دسته از طلاب که قصد ورود به آموزش و پرورش را دارند در این پردیس آموزش‌های لازم را می‌بینند. نمونه دیگر پیشگامی حوزه علمیه خوزستان در مدارس سفیران هدایت است که پس از طرح موضوع خدمت آیت الله موسوی جزایری، معظم له از حجت الاسلام والمسلمین نبوی، معاون تبلیغ حوزه های علمیه تأسیس مدارس را خواستار و بلافاصله ۳ مدرسه در اهواز تأسیس شد؛ حال آنکه تا آن زمان این مدارس در قم هم راه اندازی نشده بود. مدارس سفیران ما در سطح کشور بالاترین و بهترین رتبه را در مقایسه با سایر مدارس هم نام خود دارند، مدرسه سفیران حضرت ولی عصر (عج) ۱۰ سال است که رتبه نخست کشوری را در اختیار دارد تا آنجا که این مدرسه در مرکز مدیریت به عنوان یک الگوی موفق معرفی شده است.
رسا ـ وضعیت فعالیت‌ها و سطوح آموزشی در مدارس علمیه خوزستان به چه صورت است و هم اکنون چند طلبه مشغول به تحصیل هستند؟
در استان خوزستان از هر ۴ سطح آموزشی تعریف شده حوزه علمیه برخوردار هستیم و ۴۸۰۰ طلبه برادر مشغول تحصیل در سطوح یک تا چهار هستند. افزون بر دروس حضوری، برای طلابی و روحانیونی که در امر تبلیغ یا غیر آن مشغول هستند دروس غیرحضوری هم داریم؛ بخش دیگری در حوزه به عنوان رشته‌های تخصصی (۷ رشته تخصصی) داریم که فقه و اصول، تفسیر، فلسفه، مشاوره، تبلیغ، امامت و شیعه شناسی رشته‌های فعال ما هستند. البته به سبب وجود رشته امامت در دانشگاه امیرالمؤمنین تقریبا رشته امامت و شیعه شناسی متوقف شده و ما به جای آن رشته فقه و قضا را جایگزین کردیم. همه مدارس استان به تدریس سطح ۱ و ۲ مشغول هستند، ۱۲ مدرسه به تدریس سطح ۳ هم می‌پردازند؛ درس خارج هم در ۴ شهر اهواز، شوش، خرمشهر و بهبهان به ترتیب توسط آیات موسوی جزایری و امام و حجج اسلام والمسلمین حجتی و ناصری برگزار می‌شود. تنها مدرسه درس خارج فضای مجازی کشورکه در حال پخش شدن و طلاب از سراسر ایران اسلامی از آن بهره می‌برند درس خارج آیت الله موسوی جزایری است که در کل کشور حدود ۳۰۰ طلبه از آن بهره می‌برند. در بحث آمار تعداد حوزه‌های علمیه، حدود ۴۶ حوزه مصوب و ۱۲ حوزه غیر مصوب در حوزه برادران داریم؛ البته برخی از حوزه‌های غیر مصوب بصورت اقماری فعال هستند و در حوزه‌هایی که به دنبال گرفتن مجوزشان هستیم همین الان طلاب مشغول به تحصیل هستند. در اهواز ۱۴ مدرسه فعال و ۴ مدرسه اقماری برادران داریم و در کل با احتساب مبلغان بیشتر از ۱۱ هزار طلبه در حوزه علمیه استان اعم از خواهران و برادران به تحصیل اشتغال دارند.
رسا ـ به عنوان سوال نخست، بفرمایید که حوزه علمیه خوزستان در مقایسه با سایر حوزه‌های علمیه کشور در چه جایگاهی قرار دارد؟
حوزه علمیه استان از حوزه‌های مورد توجه در بین مسؤولان مرکز مدیریت و کوکبی است از کواکب حوزه‌های علمیه کشور که درخشش خاص خود را دارد و از لحاظ رتبه بندی در بین ۵ رتبه اول کشوری جای دارد، اما از لحاظ آموزش، پژوهش و فعالیت‌های تبلیغی از حوزه‌های بسیار حائز اهمیت در کشور است و از طرح‌های متعدد آن از جمله در فعالیت‌های تبلیغی الگو گرفته و به صورت گسترده در سطح کشور استفاده می‌شود.
رسا ـ با توجه به اینکه خوزستان از استان‌های الگو در عرصه تبلیغ است، توضیحات و نمونه‌هایی از آن بفرمایید؟
حوزه علمیه استان پیشقدم در برقراری ارتباط با آموزش و پرورش است. از ۱۵ سال پیش فعالیت هایمان را در مدارس آغاز و امروزه ارتباط تنگاتنگی با آنها داریم تا آنجا که در کشور طرح مدارس امین با الگوگیری از حوزه‌های استان شکل گرفت. سال گذشته وزیر آموزش و پرورش در دیدار با آیت الله موسوی جزایری درخواست کرد تا افزون بر مدارسی که تحت پوشش حوزه هستند، ۷۰ مدرسه دیگر در سطح استان را براساس یک توافق نامه به حوزه علمیه واگذار شوند، اما با توجه به وجود مشکلاتی هنوز این مسأله انجام نشده است. نمونه دیگر از ارتباط تنگاتنگ حوزه و آموزش و پرورش در خوزستان طرح معراج بود که در حقیقت این طرح آغاز فعالیت حوزه با آموزش و پرورش بود. این طرح را تحت اشراف آیت الله موسوی جزایری برنامه ریزی کردیم و ۴۰۰ مدرسه در اهواز را پوشش دادیم. اکنون هم پیشرفت کار به گونه‌ای بوده که آموزش و پرورش تفاهم نامه‌ای با حوزه در حال انعقاد دارد که بخشی از پردیس فرهنگیان را هم در اختیار حوزه قرار دهد که با این واگذاری آن دسته از طلاب که قصد ورود به آموزش و پرورش را دارند در این پردیس آموزش‌های لازم را می‌بینند. نمونه دیگر پیشگامی حوزه علمیه خوزستان در مدارس سفیران هدایت است که پس از طرح موضوع خدمت آیت الله موسوی جزایری، معظم له از حجت الاسلام والمسلمین نبوی، معاون تبلیغ حوزه های علمیه تأسیس مدارس را خواستار و بلافاصله ۳ مدرسه در اهواز تأسیس شد؛ حال آنکه تا آن زمان این مدارس در قم هم راه اندازی نشده بود. مدارس سفیران ما در سطح کشور بالاترین و بهترین رتبه را در مقایسه با سایر مدارس هم نام خود دارند، مدرسه سفیران حضرت ولی عصر (عج) ۱۰ سال است که رتبه نخست کشوری را در اختیار دارد تا آنجا که این مدرسه در مرکز مدیریت به عنوان یک الگوی موفق معرفی شده است.
رسا ـ وضعیت فعالیت‌ها و سطوح آموزشی در مدارس علمیه خوزستان به چه صورت است و هم اکنون چند طلبه مشغول به تحصیل هستند؟
در استان خوزستان از هر ۴ سطح آموزشی تعریف شده حوزه علمیه برخوردار هستیم و ۴۸۰۰ طلبه برادر مشغول تحصیل در سطوح یک تا چهار هستند. افزون بر دروس حضوری، برای طلابی و روحانیونی که در امر تبلیغ یا غیر آن مشغول هستند دروس غیرحضوری هم داریم؛ بخش دیگری در حوزه به عنوان رشته‌های تخصصی (۷ رشته تخصصی) داریم که فقه و اصول، تفسیر، فلسفه، مشاوره، تبلیغ، امامت و شیعه شناسی رشته‌های فعال ما هستند. البته به سبب وجود رشته امامت در دانشگاه امیرالمؤمنین تقریبا رشته امامت و شیعه شناسی متوقف شده و ما به جای آن رشته فقه و قضا را جایگزین کردیم. همه مدارس استان به تدریس سطح ۱ و ۲ مشغول هستند، ۱۲ مدرسه به تدریس سطح ۳ هم می‌پردازند؛ درس خارج هم در ۴ شهر اهواز، شوش، خرمشهر و بهبهان به ترتیب توسط آیات موسوی جزایری و امام و حجج اسلام والمسلمین حجتی و ناصری برگزار می‌شود. تنها مدرسه درس خارج فضای مجازی کشورکه در حال پخش شدن و طلاب از سراسر ایران اسلامی از آن بهره می‌برند درس خارج آیت الله موسوی جزایری است که در کل کشور حدود ۳۰۰ طلبه از آن بهره می‌برند. در بحث آمار تعداد حوزه‌های علمیه، حدود ۴۶ حوزه مصوب و ۱۲ حوزه غیر مصوب در حوزه برادران داریم؛ البته برخی از حوزه‌های غیر مصوب بصورت اقماری فعال هستند و در حوزه‌هایی که به دنبال گرفتن مجوزشان هستیم همین الان طلاب مشغول به تحصیل هستند. در اهواز ۱۴ مدرسه فعال و ۴ مدرسه اقماری برادران داریم و در کل با احتساب مبلغان بیشتر از ۱۱ هزار طلبه در حوزه علمیه استان اعم از خواهران و برادران به تحصیل اشتغال دارند.
رسا ـ در رابطه با فعالیت‌های پژوهشی حوزه علمیه استان تاکنون چه اقداماتی صورت گرفته است؟
پژوهش چندین مرحله دارد؛ یک مرحله آن آموزشِ پژوهش، مرحله دیگر آموزش سطوح عالی پژوهشی و تألیفات و مرحله پایانی تولید علم است که در هر سه موضوع فعالیت داریم، اما رسالت میدانی ما آموزشِ پژوهش است تا طلبه‌ها در موضوعات پژوهشی توانمند و دست به قلم شوند. در بحث آموزش پژوهش یک سرمایه گذاری را از دو سال پیش در استان انجام دادیم و تقریبا ۶ دوره آموزشی در ۴ منطقه زیر نظر اساتید برتر کشوری برای طلاب تعریف کردیم، در مرکز استان نیز برای طلاب درس خارج آیت الله موسوی جزایری و جمعی از اساتید استان و مدیران حوزه علمیه استان برگزار کردیم که در مجموعه ۷ دوره آموزشی برگزار شد.
در مرحله تألیف، پایان نامه نویسی داریم که طلاب سطح ۳ و ۴ باید پایان نامه نویسی داشته باشند. در این باره ده‌ها و صد‌ها پایان نامه در حوزه‌های خواهران و برادران داریم که فاقد تولید علم و صرفا خبر از یکی سری موضوعات است.
در مرحله تولید علم، آثار بسیار خوبی از آیات جزایری، کعبی و حیدری و سایر بزرگواران داریم که در سطوح دکترا مطلب می‌نویسند، اما بطور کلی با توجه به سوابق علمی استان فعالیت در این بخش ضعیف است. حوزه علمیه استان حوزه‌ای نوپا است؛ اگر به پیش از انقلاب نگاه کنیم، مراجع تقلید و آیات، آثار بسیار ارزشمندی تألیف کردند که در جهان اسلام مورد توجه است، اما حوزه علمیه دچار افول بود به این معنا که عالم و مرجع داشتیم، اما این مراجع شاگرد نداشتند، اما امروز به برکت انقلاب اسلامی و فعالیت‌های آیت الله موسوی جزایری بیش از ۵۰ مدرسه داریم. از زمان ورود آیت الله اعرافی به حوزه‌های علمیه کشور شاهد تحولات بسیار خوبی هستیم. از جمله اینکه سال‌ها دروس خارج ما، مجوز رسمی نداشت و حوزه علمیه قم از طلابی که از این اساتید استفاده می‌کردند به عنوان طلبه‌ای که درس خارج خوانده امتحان نمی‌گرفت، اما با حضور آیت الله اعرافی، دوستانی که درس خارج دارند دعوت شدند تا دروس شان را برای مجوزدار شدن به قم ارائه کنند. درس خارج آیت الله موسوی جزایری از نخستین دروس ارائه شده بود که مجوزش بلافاصله گرفته شد و طلاب وی امتحانات مرحله اول و دوم را گذراندند که از میان ۵۰ طلبه، ۴۹ نفر آنها قبول شدند. از ۴ سال پیش تاکنون حوزه علمیه خوزستان رتبه اول را در تولید مقاله جشنواره علامه حلی داشته و طی همین مدت در آمار ارائه مقاله بیش از ۱۸۰۰ اثر از سوی طلاب خوزستانی به جشنواره ارسال شده که ۸ طلبه از استان آثارشان به عنوان مقالات برتر مطرح و وارد مرحله نهایی شده است.
رسا ـ در بحث پژوهش آیا ارتباطی با دانشگاه‌ها برقرار شده است؟
ارتباط با دانشگاه سطحی از آمادگی در میان طلاب را می‌طلبد، اما ارتباط به این معنا که اساتید حوزه در دانشگاه تدریس کنند و با اساتید دانشگاهی نشست داشته باشند، برقرار است با این حال ارتباط به این معنا که یک برنامه گسترده مرتبط با دانشگاه داشته باشیم، برقرار نیست.
رسا ـ در خصوص حضور طلاب در فضای مجازی آیا حوزه علمیه استان تمهیداتی اندیشیده است؟
در این باره شاهد حرکت‌های خودجوش از طلاب هستیم، اما فعالیت سازمان یافته‌ای که بانی آن باشیم وجود ندارد؛ البته از سال گذشته با توجه به تهدید‌ها و فرصت‌های فضای مجازی، برای آشنایی طلاب جهت استفاده از فضای مجازی از هر مدرسه دو استاد را آموزش دادیم که از این میان ۱۷ نفر انتخاب و دوره‌های بالاتر را گذراندند که هم اکنون به عنوان اساتید حوزه‌های علمیه در فضای مجازی در سطح مدارس استان فعالیت می‌کنند. همانطور که از طلاب مراقبت می‌کنیم وظیفه خود می‌دانیم که از مردم هم محافظت کنیم و تربیت این ۱۷ استاد در همین راستا و برای ارائه خدمات به جامعه است.
رسا ـ وجه تمایز فعالیت‌های تبلیغی حوزه در مقایسه با سایر نهاد‌هایی که مبلغ اعزام می‌کنند، در چیست؟
یکی از وجوه تمایز، طرح هجرت است که در خلال آن روحانیون از شهر‌ها به روستا‌ها و مناطق محروم اعزام می‌شوند، حال آنکه سازمان تبلیغات وظیفه اعزام روحانیون مستقر در شهر‌ها و دفتر تبلیغات وظیفه آموزش مبلغ را بر عهده دارد، اما بنا به ضرورت اعزام هم می‌کنند. ما در بحث اعزام روحانی، هجرت بلندمدت، کوتاه مدت و طرح بینات را داریم که در هجرت بلندمدت روحانیون در روستا‌ها استقرار می‌یابند. در هجرت کوتاه مدت که ۵ روز تا یک ماه به طول می‌انجامد روحانیون در مناسبت‌های خاص همچون ماه رمضان، محرم و صفر و ایام فاطمیه به مناطق هدف اعزام می‌شوند. در طرح بینات که به صورت ساعتی برگزار می‌شود، طلبه‌ها می‌توانند در شهر و روستا‌ها فعالیت هایشان را انجام دهند و به کمک روحانیون مساجد فعالیت‌های فرهنگی انجام می‌دهند و یا اینکه در پارک ها، بازار و میادین ورزشی اقامه نماز جماعت و فعالیت‌های فرهنگی دارند. اخیرا طرح هجرت مدارس ارائه شده که روحانی با حضور در مدرسه به مدت یک سال روزانه حداقل به مدت دو ساعت فعالیت طرح تربیتی مدارس امین را اجرا می‌کند که در این باره ۷۰ مدرسه تحت پوشش قرار گرفته اند. در این باره می‌توانیم ظرفیت مان را به ۳۷۰ نفر برسانیم، اما متأسفانه از نظر بودجه، امکانش برای ما مقدور نیست. اگر خیران برای مدارس خاص می‌خواهند کمک کنند ما آمادگی پوشش مدارس مورد نظر و نقاط هدف را داریم، اکنون در حدود ۳۹۰ مبلغ در قالب طرح هجرت فعالیت می‌کنند؛ با این حال میزان اعتبار ما کاهش پیدا کرده، اما سازمان تبلیغات و دفتر تبلیغات با توجه به اعتبارشان، فعالیت بیشتری انجام می‌دهند. با توجه به اینکه نقاط آسیب فراوان است و برای اعزام بیشتر مبلغان نیازمند اعتبارات بیشتر هستیم و از طرفی مشکل اسکان مبلغان را داریم، دیگر مشکلی که در این خصوص وجود دارد این است که پس از پایان تحصیل، شهریه طلبه قطع می‌شود و زمانی که طلبه وارد فعالیت تبلیغی می‌شود باید هزینه اش از سوی معاونت تبلیغ تأمین شود که در این خصوص فاقد اعتبار لازم هستیم.
رسا ـ حوزه برای مقابله با فرقه‌های انحرافی همچون باستان گرایی و وهابیت در استان چه تمهیدات و راهکار‌هایی اندیشیده است؟
نخستین تدبیر آیت الله موسوی جزایری برای مقابله با باستان گرایی و وهابیت افزایش حوزه‌ها بود. در آغاز مباحث تجزیه طلبی، تنها ۱۵ مدرسه وجود داشت، اما اکنون بیش از ۵۰ مدرسه داریم. چنین اقدامی ثمربخش بوده و سبب شد تا جمعیت بسیار خوبی از طوایف وارد حوزه‌ها شوند و به یک عامل بازدارنده در موضوعات تجزیه طلبی تبدیل شد. در هر منطقه‌ای که آسیب وهابیت به وجود آمد، پس از اعزام مبلغ به آن مناطق، وهابیت رخت بست. آموزش‌های متعدد به بخش‌های مختلف جامعه را با تربیت طلاب انجام دادیم. همچنین طلاب ما برای حدود ۸۰ هزار معلم آموزش و پرورش، برنامه‌های ضمن خدمت برگزار کردند. در این راستا هر جا که متقاضی بوده و هست، آمادگی داریم تا برای آموزش آنها دوره برگزار کنیم که نمونه آن در شرکت توسعه نیشکر بود؛ به گونه‌ای که افرادی را آموزش دادیم تا در کارخانه‌ها که شرایط برای حضور روحانیت دشوار است، پاسخگوی شبهات دینی باشند. برای مقابله با وهابیت و باستان گرایی در چند مقوله کار کردیم. یک مقوله از فعالیت ما اعزام و استقرار مبلغان است. در این باره دست ما در اعزام مبلغ باز و در استقرار مبلغان بسته‌تر است؛ از این رو یک نهادی باید متولی اسکان طلبه باشد تا بتوانیم اعزام داشته باشیم. در این باره همکاری‌های خوبی صورت نگرفته و تنها در ۱۰۰ تا ۱۵۰ نقطه به ما کمک شد؛ با این حال حوزه ۲۰۰ مبلغ را خود مستقر کرد. اگر خیران و دوستداران کمک به دین برای حل معضلات استان وارد همکاری شوند، قطعا حوزه برای استقرار روحانیون در مناطق آسیب دیده فعالیت‌های گسترده تری انجام خواهد داد. مدارس امین از دیگر فعالیت‌های ما برای مقابله با وهابیت و باستان گرایی بود. نقاطی را برای احداث مدارس امین انتخاب کردیم که آسیب دیده بود؛ در این مدارس با کادر، دانش آموزان و خانواده‌های آنها در ارتباط هستیم. این ارتباط کمک می‌کند تا دانش آموزان به رشد و بلوغ خوبی از لحاظ علمی، اجتماعی، سیاسی و بصیرتی دست یابند. در این باره آموزش و پرورش ۲۷ مدرسه را در اختیار ما قرار داده است و بیش از ۷۰ طلبه، طرح مدارس امین را در مدارس آموزش و پرورش اجرا می‌کنند.
رسا ـ حوزه در زمینه مواجهه با آسیب‌های فضای مجازی از قبیل طلاق چه اقداماتی را انجام داده است؟
در مسأله آسیب فضای مجازی، برای حدود ۶۰ طلبه دوره آموزش مشاوره را برگزار کردیم و آنها پس از گذراندن این دوره به محلات و مدارس اعزام و به خانواده‌ها آموزش‌های لازم را دادند. راه اندازی کانون اصلاح خانواده از سوی آیت الله موسوی جزایری در سال‌های گذشته و حضور کارشناسان سبب اصلاح روابط در میان بسیاری از خانواده‌ها شد. در حقیقت حوزه با تربیت مشاوران اسلامی توانسته در کاهش آمار طلاق گام‌های خوبی بردارد؛ در سال گذشته هم مرکز مشاوره‌ای دیگری راه اندازی کردیم که این مرکز روزانه حدود ۱۷ ساعت به خانواده‌های طلاب و نزدیکانشان خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌دهد. اما با توجه به این که از نزدیک شاهد آسیب‌های خانواده بودیم، اقدام به اخذ مجوز رسمی کردیم که این از فعالیت‌های اساسی انجام شده در این راستا بود؛ چرا که پس از قم، تنها استان دارای این مجوز هستیم. خوشبختانه امسال طلبه‌هایی که در زمینه مشاوران اسلامی فارغ التحصیل می‌شوند پس از اخذ مدرک مربوطه بصورت تخصصی کانون‌های مشاوره خانواده را راه اندازی می‌کنند. برای گسترش این نوع فعالیت‌ها بنا داریم تا یک مرکز خانواده را تأسیس کنیم که طرح آن به قم ارسال و با استقبال مواجه شده، اما هنوز مصوب نشده که در صورت تصویب و در نظر گرفتن اعتبارات این مرکز راه اندازی خواهد شد که یکی از فعالیت‌های آن ارائه مشاوره خواهد بود.
رسا ـ چه چالش‌ها و مشکلاتی پیش رو دارید؟
با توجه به اهداف حوزه، متأسفانه با مشکلات و کمبود‌های بسیار زیادی مواجه هستیم. امروز اگر بخواهیم یک حرکت صحیح فرهنگی در جامعه نهادینه کنیم هزینه‌های بسیاری می‌خواهد که در این خصوص دست ما خالی است.
نگاه بالادستی‌ها به حوزه بسیار مهم است؛ گاه به دید آموزشی و گاه به دید قرارگاه فرهنگی به حوزه نگاه می‌شود. در این باره ما یک بام و دو هوا هستیم به این معنا که امکانات، نیرو و توانمندی هایمان به اندازه یک مجموعه آموزشی دیده می‌شود که باید نگاهمان تنها به درون خود باشد و مجموعه سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات، نهاد جمعه و مانند آنها وظیفه نگاه به خارج از حوزه را دارند، اما به هنگام عمل همه نگاه‌ها متوجه حوزه است. اعتبارات ما تنها برای پرداخت حق الزحمه، حق التدریس و تبلیغ است و در هر سه مورد با مشکلاتی مواجه هستیم. هزینه مبلغان ما ماهانه بین ۲۵۰ تا ۷۰۰ هزارتومان است و هر ماه نیز با چالش حقوق مواجه می‌شوند. با وجود سختی اوضاع معیشتی، طلاب برای رضای خدا و خدمت به جامعه گام بر می‌دارند. طلبه در دوران تحصیل گرچه با مشقت زندگی می‌کند، اما چون خود را سرباز امام زمان (عج) می‌داند، قناعت را پیشه می‌کند. در باب فعالیت‌های فرهنگی، اعتبارات این بخش بسیار پایین است و در این باره خود مدارس با انجام فعالیت‌های دیگر به جذب اعتبارات می‌پردازند. در حقیقت اعتبارات ما نه از محل اعتبارات دولتی بلکه با کمک‌های مردمی و وجوهات تأمین می‌شود. طلابی هم که در طرح معراج فعالیت می‌کنند، شهریه شان برای رفت و برگشت هزینه می‌شود و دریافتی هم از آموزش و پرورش ندارند. همانطور که جامعه از حوزه انتظار دارد، حوزه نیز انتظار دارد جامعه در کنارش بوده و یاریش کند؛ امروز تقریبا در همه مشکلات، مردم انتظار دارند حوزه در کنارشان باشد و حوزه نیز آن را وظیفه خود می‌داند.
رسا ـ از وقتی که در اختیار ما و خوانندگان قرار دادید، متشکریم./۹۴۵۶/گ404/ب1
پژوهش چندین مرحله دارد؛ یک مرحله آن آموزشِ پژوهش، مرحله دیگر آموزش سطوح عالی پژوهشی و تألیفات و مرحله پایانی تولید علم است که در هر سه موضوع فعالیت داریم، اما رسالت میدانی ما آموزشِ پژوهش است تا طلبه‌ها در موضوعات پژوهشی توانمند و دست به قلم شوند. در بحث آموزش پژوهش یک سرمایه گذاری را از دو سال پیش در استان انجام دادیم و تقریبا ۶ دوره آموزشی در ۴ منطقه زیر نظر اساتید برتر کشوری برای طلاب تعریف کردیم، در مرکز استان نیز برای طلاب درس خارج آیت الله موسوی جزایری و جمعی از اساتید استان و مدیران حوزه علمیه استان برگزار کردیم که در مجموعه ۷ دوره آموزشی برگزار شد.
در مرحله تألیف، پایان نامه نویسی داریم که طلاب سطح ۳ و ۴ باید پایان نامه نویسی داشته باشند. در این باره ده‌ها و صد‌ها پایان نامه در حوزه‌های خواهران و برادران داریم که فاقد تولید علم و صرفا خبر از یکی سری موضوعات است.
در مرحله تولید علم، آثار بسیار خوبی از آیات جزایری، کعبی و حیدری و سایر بزرگواران داریم که در سطوح دکترا مطلب می‌نویسند، اما بطور کلی با توجه به سوابق علمی استان فعالیت در این بخش ضعیف است. حوزه علمیه استان حوزه‌ای نوپا است؛ اگر به پیش از انقلاب نگاه کنیم، مراجع تقلید و آیات، آثار بسیار ارزشمندی تألیف کردند که در جهان اسلام مورد توجه است، اما حوزه علمیه دچار افول بود به این معنا که عالم و مرجع داشتیم، اما این مراجع شاگرد نداشتند، اما امروز به برکت انقلاب اسلامی و فعالیت‌های آیت الله موسوی جزایری بیش از ۵۰ مدرسه داریم. از زمان ورود آیت الله اعرافی به حوزه‌های علمیه کشور شاهد تحولات بسیار خوبی هستیم. از جمله اینکه سال‌ها دروس خارج ما، مجوز رسمی نداشت و حوزه علمیه قم از طلابی که از این اساتید استفاده می‌کردند به عنوان طلبه‌ای که درس خارج خوانده امتحان نمی‌گرفت، اما با حضور آیت الله اعرافی، دوستانی که درس خارج دارند دعوت شدند تا دروس شان را برای مجوزدار شدن به قم ارائه کنند. درس خارج آیت الله موسوی جزایری از نخستین دروس ارائه شده بود که مجوزش بلافاصله گرفته شد و طلاب وی امتحانات مرحله اول و دوم را گذراندند که از میان ۵۰ طلبه، ۴۹ نفر آنها قبول شدند. از ۴ سال پیش تاکنون حوزه علمیه خوزستان رتبه اول را در تولید مقاله جشنواره علامه حلی داشته و طی همین مدت در آمار ارائه مقاله بیش از ۱۸۰۰ اثر از سوی طلاب خوزستانی به جشنواره ارسال شده که ۸ طلبه از استان آثارشان به عنوان مقالات برتر مطرح و وارد مرحله نهایی شده است.
رسا ـ در بحث پژوهش آیا ارتباطی با دانشگاه‌ها برقرار شده است؟
ارتباط با دانشگاه سطحی از آمادگی در میان طلاب را می‌طلبد، اما ارتباط به این معنا که اساتید حوزه در دانشگاه تدریس کنند و با اساتید دانشگاهی نشست داشته باشند، برقرار است با این حال ارتباط به این معنا که یک برنامه گسترده مرتبط با دانشگاه داشته باشیم، برقرار نیست.
رسا ـ در خصوص حضور طلاب در فضای مجازی آیا حوزه علمیه استان تمهیداتی اندیشیده است؟
در این باره شاهد حرکت‌های خودجوش از طلاب هستیم، اما فعالیت سازمان یافته‌ای که بانی آن باشیم وجود ندارد؛ البته از سال گذشته با توجه به تهدید‌ها و فرصت‌های فضای مجازی، برای آشنایی طلاب جهت استفاده از فضای مجازی از هر مدرسه دو استاد را آموزش دادیم که از این میان ۱۷ نفر انتخاب و دوره‌های بالاتر را گذراندند که هم اکنون به عنوان اساتید حوزه‌های علمیه در فضای مجازی در سطح مدارس استان فعالیت می‌کنند. همانطور که از طلاب مراقبت می‌کنیم وظیفه خود می‌دانیم که از مردم هم محافظت کنیم و تربیت این ۱۷ استاد در همین راستا و برای ارائه خدمات به جامعه است.
رسا ـ وجه تمایز فعالیت‌های تبلیغی حوزه در مقایسه با سایر نهاد‌هایی که مبلغ اعزام می‌کنند، در چیست؟
یکی از وجوه تمایز، طرح هجرت است که در خلال آن روحانیون از شهر‌ها به روستا‌ها و مناطق محروم اعزام می‌شوند، حال آنکه سازمان تبلیغات وظیفه اعزام روحانیون مستقر در شهر‌ها و دفتر تبلیغات وظیفه آموزش مبلغ را بر عهده دارد، اما بنا به ضرورت اعزام هم می‌کنند. ما در بحث اعزام روحانی، هجرت بلندمدت، کوتاه مدت و طرح بینات را داریم که در هجرت بلندمدت روحانیون در روستا‌ها استقرار می‌یابند. در هجرت کوتاه مدت که ۵ روز تا یک ماه به طول می‌انجامد روحانیون در مناسبت‌های خاص همچون ماه رمضان، محرم و صفر و ایام فاطمیه به مناطق هدف اعزام می‌شوند. در طرح بینات که به صورت ساعتی برگزار می‌شود، طلبه‌ها می‌توانند در شهر و روستا‌ها فعالیت هایشان را انجام دهند و به کمک روحانیون مساجد فعالیت‌های فرهنگی انجام می‌دهند و یا اینکه در پارک ها، بازار و میادین ورزشی اقامه نماز جماعت و فعالیت‌های فرهنگی دارند. اخیرا طرح هجرت مدارس ارائه شده که روحانی با حضور در مدرسه به مدت یک سال روزانه حداقل به مدت دو ساعت فعالیت طرح تربیتی مدارس امین را اجرا می‌کند که در این باره ۷۰ مدرسه تحت پوشش قرار گرفته اند. در این باره می‌توانیم ظرفیت مان را به ۳۷۰ نفر برسانیم، اما متأسفانه از نظر بودجه، امکانش برای ما مقدور نیست. اگر خیران برای مدارس خاص می‌خواهند کمک کنند ما آمادگی پوشش مدارس مورد نظر و نقاط هدف را داریم، اکنون در حدود ۳۹۰ مبلغ در قالب طرح هجرت فعالیت می‌کنند؛ با این حال میزان اعتبار ما کاهش پیدا کرده، اما سازمان تبلیغات و دفتر تبلیغات با توجه به اعتبارشان، فعالیت بیشتری انجام می‌دهند. با توجه به اینکه نقاط آسیب فراوان است و برای اعزام بیشتر مبلغان نیازمند اعتبارات بیشتر هستیم و از طرفی مشکل اسکان مبلغان را داریم، دیگر مشکلی که در این خصوص وجود دارد این است که پس از پایان تحصیل، شهریه طلبه قطع می‌شود و زمانی که طلبه وارد فعالیت تبلیغی می‌شود باید هزینه اش از سوی معاونت تبلیغ تأمین شود که در این خصوص فاقد اعتبار لازم هستیم.
رسا ـ حوزه برای مقابله با فرقه‌های انحرافی همچون باستان گرایی و وهابیت در استان چه تمهیدات و راهکار‌هایی اندیشیده است؟
نخستین تدبیر آیت الله موسوی جزایری برای مقابله با باستان گرایی و وهابیت افزایش حوزه‌ها بود. در آغاز مباحث تجزیه طلبی، تنها ۱۵ مدرسه وجود داشت، اما اکنون بیش از ۵۰ مدرسه داریم. چنین اقدامی ثمربخش بوده و سبب شد تا جمعیت بسیار خوبی از طوایف وارد حوزه‌ها شوند و به یک عامل بازدارنده در موضوعات تجزیه طلبی تبدیل شد. در هر منطقه‌ای که آسیب وهابیت به وجود آمد، پس از اعزام مبلغ به آن مناطق، وهابیت رخت بست. آموزش‌های متعدد به بخش‌های مختلف جامعه را با تربیت طلاب انجام دادیم. همچنین طلاب ما برای حدود ۸۰ هزار معلم آموزش و پرورش، برنامه‌های ضمن خدمت برگزار کردند. در این راستا هر جا که متقاضی بوده و هست، آمادگی داریم تا برای آموزش آنها دوره برگزار کنیم که نمونه آن در شرکت توسعه نیشکر بود؛ به گونه‌ای که افرادی را آموزش دادیم تا در کارخانه‌ها که شرایط برای حضور روحانیت دشوار است، پاسخگوی شبهات دینی باشند. برای مقابله با وهابیت و باستان گرایی در چند مقوله کار کردیم. یک مقوله از فعالیت ما اعزام و استقرار مبلغان است. در این باره دست ما در اعزام مبلغ باز و در استقرار مبلغان بسته‌تر است؛ از این رو یک نهادی باید متولی اسکان طلبه باشد تا بتوانیم اعزام داشته باشیم. در این باره همکاری‌های خوبی صورت نگرفته و تنها در ۱۰۰ تا ۱۵۰ نقطه به ما کمک شد؛ با این حال حوزه ۲۰۰ مبلغ را خود مستقر کرد. اگر خیران و دوستداران کمک به دین برای حل معضلات استان وارد همکاری شوند، قطعا حوزه برای استقرار روحانیون در مناطق آسیب دیده فعالیت‌های گسترده تری انجام خواهد داد. مدارس امین از دیگر فعالیت‌های ما برای مقابله با وهابیت و باستان گرایی بود. نقاطی را برای احداث مدارس امین انتخاب کردیم که آسیب دیده بود؛ در این مدارس با کادر، دانش آموزان و خانواده‌های آنها در ارتباط هستیم. این ارتباط کمک می‌کند تا دانش آموزان به رشد و بلوغ خوبی از لحاظ علمی، اجتماعی، سیاسی و بصیرتی دست یابند. در این باره آموزش و پرورش ۲۷ مدرسه را در اختیار ما قرار داده است و بیش از ۷۰ طلبه، طرح مدارس امین را در مدارس آموزش و پرورش اجرا می‌کنند.
رسا ـ حوزه در زمینه مواجهه با آسیب‌های فضای مجازی از قبیل طلاق چه اقداماتی را انجام داده است؟
در مسأله آسیب فضای مجازی، برای حدود ۶۰ طلبه دوره آموزش مشاوره را برگزار کردیم و آنها پس از گذراندن این دوره به محلات و مدارس اعزام و به خانواده‌ها آموزش‌های لازم را دادند. راه اندازی کانون اصلاح خانواده از سوی آیت الله موسوی جزایری در سال‌های گذشته و حضور کارشناسان سبب اصلاح روابط در میان بسیاری از خانواده‌ها شد. در حقیقت حوزه با تربیت مشاوران اسلامی توانسته در کاهش آمار طلاق گام‌های خوبی بردارد؛ در سال گذشته هم مرکز مشاوره‌ای دیگری راه اندازی کردیم که این مرکز روزانه حدود ۱۷ ساعت به خانواده‌های طلاب و نزدیکانشان خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌دهد. اما با توجه به این که از نزدیک شاهد آسیب‌های خانواده بودیم، اقدام به اخذ مجوز رسمی کردیم که این از فعالیت‌های اساسی انجام شده در این راستا بود؛ چرا که پس از قم، تنها استان دارای این مجوز هستیم. خوشبختانه امسال طلبه‌هایی که در زمینه مشاوران اسلامی فارغ التحصیل می‌شوند پس از اخذ مدرک مربوطه بصورت تخصصی کانون‌های مشاوره خانواده را راه اندازی می‌کنند. برای گسترش این نوع فعالیت‌ها بنا داریم تا یک مرکز خانواده را تأسیس کنیم که طرح آن به قم ارسال و با استقبال مواجه شده، اما هنوز مصوب نشده که در صورت تصویب و در نظر گرفتن اعتبارات این مرکز راه اندازی خواهد شد که یکی از فعالیت‌های آن ارائه مشاوره خواهد بود.
رسا ـ چه چالش‌ها و مشکلاتی پیش رو دارید؟
با توجه به اهداف حوزه، متأسفانه با مشکلات و کمبود‌های بسیار زیادی مواجه هستیم. امروز اگر بخواهیم یک حرکت صحیح فرهنگی در جامعه نهادینه کنیم هزینه‌های بسیاری می‌خواهد که در این خصوص دست ما خالی است.
نگاه بالادستی‌ها به حوزه بسیار مهم است؛ گاه به دید آموزشی و گاه به دید قرارگاه فرهنگی به حوزه نگاه می‌شود. در این باره ما یک بام و دو هوا هستیم به این معنا که امکانات، نیرو و توانمندی هایمان به اندازه یک مجموعه آموزشی دیده می‌شود که باید نگاهمان تنها به درون خود باشد و مجموعه سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات، نهاد جمعه و مانند آنها وظیفه نگاه به خارج از حوزه را دارند، اما به هنگام عمل همه نگاه‌ها متوجه حوزه است. اعتبارات ما تنها برای پرداخت حق الزحمه، حق التدریس و تبلیغ است و در هر سه مورد با مشکلاتی مواجه هستیم. هزینه مبلغان ما ماهانه بین ۲۵۰ تا ۷۰۰ هزارتومان است و هر ماه نیز با چالش حقوق مواجه می‌شوند. با وجود سختی اوضاع معیشتی، طلاب برای رضای خدا و خدمت به جامعه گام بر می‌دارند. طلبه در دوران تحصیل گرچه با مشقت زندگی می‌کند، اما چون خود را سرباز امام زمان (عج) می‌داند، قناعت را پیشه می‌کند. در باب فعالیت‌های فرهنگی، اعتبارات این بخش بسیار پایین است و در این باره خود مدارس با انجام فعالیت‌های دیگر به جذب اعتبارات می‌پردازند. در حقیقت اعتبارات ما نه از محل اعتبارات دولتی بلکه با کمک‌های مردمی و وجوهات تأمین می‌شود. طلابی هم که در طرح معراج فعالیت می‌کنند، شهریه شان برای رفت و برگشت هزینه می‌شود و دریافتی هم از آموزش و پرورش ندارند. همانطور که جامعه از حوزه انتظار دارد، حوزه نیز انتظار دارد جامعه در کنارش بوده و یاریش کند؛ امروز تقریبا در همه مشکلات، مردم انتظار دارند حوزه در کنارشان باشد و حوزه نیز آن را وظیفه خود می‌داند.
رسا ـ از وقتی که در اختیار ما و خوانندگان قرار دادید، متشکریم./۹۴۵۶/گ404/ب1
ارسال نظرات